الف ) بايد در طول سال تحصيلي حداكثر استفاده را از مدرسه ، كلاسها ، معلمين و دانش آموزان زرنگ كلاس بكنيم.

چگونه ؟؟؟

1- قبل از كلاس ، روزنامه وار درسي را كه قرار است تدريس شود را مي‌خوانيم.

2- خيلي خوب و دقيق به درس و صحبتهاي معلم (كه باعث بهتر جا افتادن مطلب مي شود) گوش مي‌كنيم و فعالانه نكات مهم و اشكالات خود را يادداشت مي‌كنيم .

3- در آخر كلاس تمام اشكالاتي را كه در ذهنمان است را مي‌پرسيم.

( تا اينجا 60% يادگيري انجام شده است ) حال 40% بقيه:

4- دروس آن روز را همان روز مي‌خوانيم و برخي تمرين‌هاي كليدي را انجام مي دهيم تا درس و كاربرد آن كاملا" جا بيفتد و به بهترين وجه در حافظه حك شود.

5 – دوره ي دروس و تكميل تمرين‌هاي حل نشده را به روزي كه فرداي آن ، اين دروس را داريم موكول مي‌كنيم.

6- حل تست‌ها و تمارين بيشتر را به روزهاي تعطيل و جمعه موكول مي‌كنيم.

7- برخي مطالب (مانند لغات زبان ، مترادفهاي فارسي، تاريخ ادبيات، نام اشخاص و مكان‌ها و تاريخ حوادث مهم ، فرمول‌هاي رياضي و فيزيك و...) را يادداشت كرده، در وقت‌هاي تلف شده (داخل مترو يا اتوبوس ، زنگ تفريح و زنگ‌هاي بي‌كاري ، منتظر ماندن در مكانهاي مختلف ) مرور مي‌كنيم.

ب) بايد از منابع موثق و مفيد براي درس خواندن استفاده كنيم.

چگونه؟؟؟

به تاكيد موكد سازمان سنجش، طراحان سوالات كنكور بايد از متن كامل كتاب‌هاي درسي تدريس شده در دبيرستان و پيش دانشگاهي سوال دربياورند، مخصوصا در 2-3 سال اخير كه از قسمت‌هاي بسيار ساده‌ي كتاب‌ها ( فيزيك ، در كنكور 84) چند سوال مفهومي درآورده بودند كه نزديك به 85% دانش آموزان نتوانسته بودند به آن جواب دهند.

پس واضح و مشخص است كه اكثريت داوطلبان به متن كتاب‌ها اصلا اهميت نمي‌دهند.

اكثر داوطلبان با متن كتاب‌ها اينگونه برخورد مي‌كنند:

زبان و ادبيات فارسي:

از تاريخ ادبيات ، فقط اسم نويسنده و نام كتاب‌ها را حفظ مي‌كنند.

درمورد نثرها فقط كلمات مهم و خود آزمايي ها را مي‌خوانند.

در مورد شعرها به معني شعر و اصطلاحات مهم اكتفا مي‌كنند.

درحالي كه ، براي پاسخ دادن به سوالات ادبيات (به خصوص در 3-4 سال اخير)

بايد به همه‌ي كتاب مسلط مي‌بوديم ، چگونه ؟؟؟:

1- تمام درآمدها و تاريخ ادبيات‌ها را خط به خط مي‌خوانيم و به همه‌ي نكاتش از قبيل املا، نگارش، صنايع ادبي اشاره شده، نام مكان‌ها، اشخاص و سبك ادبي آن‌ها، كتب، تاريخ حوادث و وقايع و... توجه مي‌كنيم، و موارد مهم را فيش برداري مي‌كنيم.

2- متن تمام درس‌ها چه شعر ، چه نثر ، چه داستان و ... را خط به خط مي‌خوانيم و موارد زير را در هنگام خواندن بكار مي‌بريم:

• دور كلمات مهم از نظر املايي خط مي‌كشيم.
• زير كلمات مهم از نظر معنايي خط مي‌كشيم.
• صنايع ادبي(مخصوصا" تشبيهات ، تلميحات ، كنايه ها ، مجازها و...) موجود در متن را با مداد كنار هر جمله مي‌نويسيم.
• قسمت توضيحات را دقيق و كامل مي‌خوانيم و تمام معاني آورده شده براي يك كلمه يا اصطلاح را حفظ مي‌كنيم ، نه يك يا دو معني را.

3-از معلم خود مي‌خواهيم تمام خود آزمايي ها و پرسشهاي آخر درس را تك به تك حل كند و در مورد آنها سر كلاس صحبت كند!!! چون در كنكور 2 سال پيش دقيقا" از شعري كه اصلا" در كتابهاي درسي نبود سوالي داده بودند كه حتما بايد آن شعر را همراه با معني و مفهوم آن بلد مي‌بودي تا بتواني پاسخ آن تست را بدهي، بعد از بررسي متوجه شديم كه در يكي از خودآزمايي ها فقط گفته بود فلان شعر را در كلاس بخوانيد و در مورد آن بحث كنيد.

4- اعلام و فهرست منابع و اشخاص و مكان‌ها را از آخر هر كتاب بخوانيد و فيش برداري كنيد.

5- كتاب زبان فارسي (دستور يا گرامر) را خط به خط بخوانيد (فقط به خواندن تعاريف اكتفا نكنيد) و تمام مثال‌ها و تمرين‌هاي موجود را حل كنيد، قواعد را حفظ نكنيد بلكه ياد بگيريد تا بتوانيد در هنگام نوشتن و خواندن متون ديگر از اين قواعد استفاده كنيد و براي جلوگيري از پديده‌ي فراموشي، به دوره، از روي كتاب درسي خودتان، فيش برداري‌هاي خودتان و تست‌هاي سال‌هاي قبل بپردازيد.

عربي:

اكثر داوطلبان به هيچ عنوان از كتاب درسي استفاده نمي‌كنند، چون اين درس در پيش دانشگاهي (به جز در رشته‌ي انساني ) تدريس نمي‌شود، كتب عربي به فراموشي سپرده مي‌شوند و همه به خواندن يك كتاب كمك درسي يا جزوه و زدن تست‌هاي طبقه بندي قناعت مي‌كنند ، در حالي كه در سال‌هاي اخير خيلي به ترجمه و درك مطلب در عربي اهميت داده شده‌است و خيلي از تست‌هاي قواعد هم در صورت معني كردن درست سوال و گزينه‌ها حل مي‌شوند.

پس بايد به كل كتاب اشراف داشته باشيد. اما چگونه ؟؟؟

1- ابتدا بايد قواعد هر درس را از روي كتاب و جزوه‌ي مدرسه بخوانيم.

2- تمرينهاي هر درس را بدون نگاه كردن به پاسخ‌ها حل مي‌كنيم و تك تك آن‌ها را در طول حل كردن معني مي‌كنيم.

3- بعد از جا افتادن قواعد، متن آن درس را خط به خط مي‌خوانيم و جملات را تجزيه و تحليل و معني مي‌كنيم.

4- سعي كنيد معني كلمات را در جمله ياد بگيريد تا بهتر در ذهن بماند.

5- تست‌هاي عربي را به صورت مخلوط بزنيد نه به صورت طبقه بندي، زيرا مثلا وقتي شما در حال زدن تست مجرورات هستيد، مسلما ناخودآگاه گزينه‌اي كه كسره دارد را انتخاب مي كنيد و متوجه نمي‌شويد بالاخره آن درس را ياد گرفته ايد يا نه!!!

6- در حين زدن تست، سوال‌ها و تك تك گزينه‌ها را معني كنيد حتي اگر تست ترجمه نباشد و فقط قواعد را در نظر داشته باشد.

بينش اسلامي:

خوشبختانه كتب درسي بينش، بيش‌ترين مورد استفاده را بين داوطلبان دارد، ولي باز هم اشكالاتي در مطالعه‌ي آن ديده مي‌شود ، مثلا" اكثر داوطلبان به كتاب‌هاي قرآن 2و3 توجه نمي‌كنند در حالي كه بين 5 تا6 سوال از آن‌ها مطرح خواهد شد.

خود كتاب بينش را هم كاملا" سطحي ، طوطي وار حفظ مي‌كنند.

به همه ي اسم‌ها و كتاب‌ها و تاريخ‌ها و آيه‌ها توجه نمي‌كنند ، پس حتي همين بينش به ظاهر ساده را هم بايد بهتر از اين‌ها بخوانيم، چگونه ؟؟؟

1- همه‌ي درس‌هاي كتاب بينش را خيلي خوب مي‌خوانيم و ياد مي‌گيريم.

2- سعي مي‌كنيم عربي و فارسي تمام آيه‌ها را و اين كه اين آيه يا حديث در مورد چه موضوعي است را خوب ياد بگيريم و به خاطر بسپاريم.

3- تمام اسامي و نام كتاب‌ها و تاريخ‌هاي مهم ( خصوصا" دروس امام‌ها در بينش دوم) را كه حتي در زيرنويس آمده، به خاطر مي‌سپاريم.

4- قرآن 2و3 را خوب و بخش به بخش عربي و فارسي باهم، مي‌خوانيم و ياد مي‌گيريم. تمام سرفصل‌ها و اين كه كدام سوره مربوط به كدام موضوع است را خوب به خاطر مي‌سپاريم.

5- بسيار مهم: مساله‌ي اصلي بسياري از داوطلبان براي بينش فراموش كردن آن است نه خواندن آن. براي جلوگيري از اين پديده به دستورات زير عمل كنيد:

• زود به زود دروس خوانده شده را دوره كنيد و تستهاي آنها حداقل يك هفته پس از آخرين دوره بزنيد.
• بهتر است دوره فقط از روي كتاب درسي خودتان باشد، چون وقتي شما براي اولين بار از روي كتاب درسي مطلب را حفظ كرده‌ايد، دقيقا در حافظه ي بينايي شما شكل و رنگ و طرح و مطالب آن صفحه حك مي‌شود، پس اگر دوره هم هميشه از روي يك منبع باشد ، مي‌تواند به ياد آوري توسط حافظه‌ي بينايي كمك كند.
• از خواندن جزوات خلاصه شده و گلچين شده‌ي بينش بپرهيزيد، زيرا خط به خط كتاب و حتي زيرنويس‌ها مهم هستند و مورد سوال واقع خواهند شد.
• احكام را خوب ياد بگيريد بعد حفظ كنيد، زيرا كه جملات دروس احكام كمي ثقيل هستند و اگر شما درست حكم را متوجه نشويد، قطعا" تست را اشتباه خواهيد زد.

زبان انگليسي:

كتاب زبان هم تقريبا" محروم واقع شده است. اكثر داوطلبان گرامر را از روي جزوات مي‌خوانند و معني لغات را هم از آخر هر درس و يا لغت‌هاي نوشته شده، همراه با معني ( به صورت فلش كارت و ....) حفظ مي‌كنند.

در حالي كه لغات زبان بسيار زياد و فرارند و بايد راهكارهاي بهتري براي يادگيري آن‌ها به كار گيريم. چگونه ؟؟؟

1- كتاب زبان ( مخصوصا" پيش دانشگاهي ) را از ابتدا شروع مي‌كنيد به خواندن و در آوردن معني لغات از ديكشنري ( زيرا لغتي كه در جمله ياد گرفته شود و با پيدا كردن به حافظه سپرده شده باشد، خيلي عميق‌تر و بهتر از لغتي كه خارج از جمله با معني حاضر و آماده حفظ شده است، در ذهن باقي مي ماند.)

2- تمام بخش‌هاي كتاب زبان از جمله لغات ، متنها ، صورت و پاسخ تمرينها و.... را بايد بخوانيد و لغاتش را در آوريد نه اينكه به لغات آخر هر درس اكتفا كنيد.

2- از معلم خود بخواهيد تمام تمرين‌ها را حل كند.

3- لغت‌ها را سعي كنيد با يك يا چند مترادف انگليسي ياد بگيريد.

4- لغت‌هاي مترادف و متضاد در كنار هم بسيار راحت‌تر به خاطر سپرده مي‌شوند.

5- تست‌هاي زبان را به صورت مخلوط بزنيد نه طبقه بندي.

6- در هنگام زدن تست چه گرامر باشد، چه درك مطلب و چه تست لغت ، صورت تست و گزينه‌ها را معني كرده و لغات جديد را فيش برداري كنيد. اين كار به شما كمك مي كند دايره ي لغاتتان بسيار وسيع شود. مخصوصا اگر داوطلب شركت در كنكور منحصرا زبان هم هستيد، اين يكي از كارهاي واجب بر شما خواهد بود.

7- صحبت كردن در كلاس با همكلاسي ها يا در خانه با يكي از افراد تحصيل‌كرده، به زبان انگليسي دشوار ولي بسيار مفيد خواهد بود.

8– لغات زبان را ، از روي كتاب درسي خودتان و در جمله دوره كنيد.

9- لغات مهم را فيش برداري كنيد تا در وقت‌هاي تلف شده (اتوبوس ، مترو ، مطب دكتر يا صف‌هاي مختلف) بتوانيد مروري برآن‌ها داشته باشيد.

اخطار !!!

داوطلبان علاقمند به زبان، فقط به شركت در كنكور منحصرا زبان اكتفا نكنيد.

حتما" كنكور رشته ي اصلي خود را بدهيد و در كنار آن در كنكور منحصرا زبان هم شركت كنيد. چرا كه ظرفيت پذيرش و تنوع رشته در منحصرا زبان بسيار پايين است.

درس رياضي براي رشته ي رياضي ، مباحث بسيار گسترده و مهمي را شامل مي شود كه بيش‌ترين ضريب را دارد و در بالا و پايين شدن تراز خيلي موثر است. مواردي كه بايد در يادگيري رياضي در نظر گرفته شود، به قرار زير است:

1- بهتر است رياضيات را از همان اول دبيرستان كم كم و پله پله سر كلاس خوب ياد بگيريم، زيرا كه رياضي، درسي زنجيروار است و وقتي سنگ بناي يك مبحث را بد بگذاريد، روي فهميدن و يادگيري خيلي از موارد ديگر تاثيرجبران ناپذيري مي گذارد (قابل توجه بچه هاي سال اول يا دوم كه مي خواهند از الان خود را براي كنكور آماده كنند)

2- كتب درسي رياضي بسيار مهمند، و اين در حالي است كه 99 درصد دانش آموزان رياضي را فقط از روي جزوه و كتاب‌هاي كمك آموزشي مي‌خوانند.

3- براي شروع، از كتاب اول دبيرستان شروع كنيد (البته چون مباحث آن بسيار ساده است و اكثرا در سال‌هاي بالا تكرار شده است، لزومي ندارد خط به خط كتاب را بخوانيد و مثال‌ها را حل كنيد. فقط به دوره‌ي فرمول‌هاي ارائه شده و حل تمرين‌هاي سخت آخر هر مبحث بپردازيد.)

4- با اين كار قشنگ روي غلتك مي افتيد و متوجه مي‌شويد كه چگونه بايد با كتاب درسي رياضي كنار بياييد و چقدر مفيد است.

5 – خوب حالا كتاب‌هاي سنگين‌تر مثل : رياضي سال دوم ، آمار، حسابان، جبرواحتمال، هندسه، ديفرانسيل، گسسته، هندسه تحليلي (براي رشته ي رياضي)، رياضي سال دوم و سوم و پيش دانشگاهي (براي رشته‌ي تجربي و انساني ) را به ترتيب زير بخوانيد:

• تمام متن كتاب را خط به خط بخوانيد.
• مثالهاي داخل متن را بدون نگاه كردن به حل آن‌ها حل كنيد، سپس حل خود را با حل كتاب مقايسه كنيد.
• تمرين‌هاي كتاب را دانه به دانه بدون نگاه كردن به حل المسائل حل كرده، سپس اشكالات خود را از معلمان ، همكلاسي‌ها ويا ... بپرسيد، در غير اين صورت به دفترحل تمرين يا حل المسايل مراجعه كنيد.
• هيچگاه فرمولها را حفظ نكنيد ، زيرا بزودي فراموش مي‌كنيد ، تازه اگر هم فراموش نكنيد، نمي‌توانيد در حل تست‌ها از آنها استفاده كنيد، چون فقط آنها را حفظ كرده‌ايد و نمي دانيد كجاها كاربرد دارند.
• وقتي مطلب را از روي كتاب خوانديد و مثال‌ها و تمرين‌ها را حل كرديد، بايد آنقدر از آن مبحث تست بزنيد تا فرمول‌ها و راه حل‌ها به همراه كاربردشان ملكه‌ي ذهنتان شوند.
• براي دوره و تمرين تست زدن ، از تستهاي كنكورهاي گذشته استفاده كنيد.

مثال : شما مبحث تابع را كامل از كتاب خوانده‌ايد، حدود 50 تست از اين مبحث را انتخاب مي كنيد، 25 تست اول را بدون گرفتن زمان ونگاه كردن به پاسخ‌هاي تشريحي حل كنيد، يعني دقيقا" ذهن خود را درگير سوالات نماييد و راه حل‌هاي مختلف را براي رسيدن به پاسخ  درست، امتحان كنيد، بعد از تمام شدن اين 25 سوال به پاسخ تشريحي مراجعه كنيد و پاسخ‌هاي خود را مقايسه كنيد.

مهم: كنار هر كدام از سوالات كه نتوانسته بوديد هيچ راه حلي براي آن‌ها ارائه دهيد علامت منفي و كنار سوالاتي كه كامل حل كرديد ولي به پاسخ غلط رسيديد علامت ضربدر و كنار سوالاتي كه نصف راه حل را رفته‌ايد ولي بالاخره هيچ كدام از گزينه‌ها را درنياورديد، علامت مثبت بگذاريد و دست آخر، كنار سوالاتي كه با راه حل درست به پاسخ درست رسيده‌ايد ، هيچ علامتي نگذاريد.

خوب اين كار به چه دردي مي خورد ؟ به درد دوره كردن مفيد و سريع ، يعني در دور دوم كه شما خواستيد اين تست‌ها را دوباره بزنيد ، (حداقل بعد از دو هفته) به حل تست‌هاي علامت‌دار مي‌پردازيد و هر كدام را كه توانستيد حل كنيد، علامت كنارش را پاك مي كنيد.

وقتي مي‌توانيد بگوييد كه من به كل اين 25 تست با نكاتش مسلط شده‌ام ، كه هيچ علامتي كنار  هيچ تستي باقي نماند.

با اين فرم خواندن و تست زدن، نه نيازي به حفظ كردن فرمول‌ها و نه نيازي به حفظ كردن نكات تست‌ها خواهيد داشت، و نه احساس مي كنيد آن تست‌ها و نكاتشان را پس از مدتي فراموش كرده ايد.

هشدار:

درس رياضي براي رشته هاي تجربي و انساني هم بسيار مهم و نمره آور است ، در حالي كه خيلي از بچه‌هاي تجربي و مخصوصا انساني كل درس رياضي و يا بخش عظيمي از آن را كنار مي‌گذارند، يعني اصلا به سراغ رياضي نمي‌روند.

شما حتي اگر هم، بدون توجه به رياضي از سد كنكور رد شويد و در هر رشته‌اي كه قبول شويد،  به خاطر ضعيف بودن درس رياضي‌تان در دانشگاه با مشكلات زيادي روبرو خواهيد شد.

در مورد درس فيزيك هم قضيه تقريبا مشابه است، فقط شما بايد به متن كتب فيزيك و تعريف‌ها و مثال‌ها هم كاملا توجه كنيد، مثال‌هاي داخل متن و تمرين‌هاي آخر هر فصل هميشه عينا و يا با كوچكترين تغييري صورت تست‌هاي كنكور بوده‌اند. اين در حالي است كه 99% بچه ها اصلا" توجهي به كتاب درسي فيزيك ندارند و وقت گذاشتن روي حل تشريحي مثالها وتمرينها را اتلاف وقت مي‌دانند. آمار سازمان سنجش در كنكور 84 نشان مي‌دهد كه فقط 3% از كل بچه ها به چند سوال مفهومي– تعريفي فيزيك كه مستقيما از متن كتاب طرح شده‌بود ، پاسخ صحيح داده‌اند.

توصيه:

البته در مورد دروس رياضي و فيزيك ، اين كه شما درس را سركلاس خوب گوش دهيد و بفهميد هم مهم است، يعني فكر نكنيد كه اگر درس را سر كلاس نفهميدم، بعدا" خودم مي‌خوانم و ياد مي‌گيرم . قبل از كلاس درسي را كه قرار است داده شود، روزنامه وار بخوانيد تا پيش زمينه‌ي ذهنتان آماده‌ي دريافت باشد، و در هنگام توضيح مبحث آمادگي پرسيدن اشكالات و فهميدن كامل درس را داشته باشد.

بچه ها !!

اين قدر دنبال فرمول‌هاي طلايي و نكات نقره اي وراه حل‌هاي كوتاه و كتاب تست‌هاي معجزه آسا نباشيد، بلكه كتاب درسي‌تان را خوب مطالعه كنيد.!!!!!!!!!!